In de VS en de laatste jaren meer en meer in Nederland wordt botox gebruikt om er jeugdiger uit te zien: rimpels verdwijnen door het verlammen van kleine spiersamentrekkingen waardoor de effecten van ouderdom lijken te verdwijnen, al of niet om een schoonheidsideaal na te streven. Het bekendste merk is Botox, maar er zijn andere merken op de markt. Er is echter veel voor te zeggen zo’n ingreep niet te laten doen…

Botox en lichaams-communicatie. Lichaamstaal is een belangrijk communicatie-kanaal wat ononderbroken aantoont wat er (al of niet bewust) in het hoofd omgaat. We ondersteunen onze woorden door bewegingen (lees: emoties) van het lichaam en gezicht. Gezichtsuitdrukkingen maken ontegenzeggelijk onderdeel uit van de communicatie zoals ook het lichaam dit doet: zoals wij in de westerse wereld de hand naar het borstbeen brengen om onszelf (de ‘ego’) aan te duiden, heeft elke beweging van- en door het lichaam een communicatieve functie.

Authenticiteit in gezichtsuitdrukkingen.

 Onderzoekers van de Universiteit van Wisconsin-Madison ontdekten dat vermindering van gezichtsuitdrukkingen bij vooral negatieve emoties, zoals woede, verdriet of bezorgdheid tot verwarring kan leiden, en in mindere mate bij positieve emoties. Niet verwonderlijk overigens…

Het gezicht bevat een fijn netwerk aan spiertjes die allen een specifieke functie hebben. Nadat een spiertje in het gezicht is behandeld met botox kan deze de natuurlijke reactie vanuit de hersenen grotendeels niet meer uiten, waarmee ook het vermogen de natuurlijke emotie van dat moment te uiten. Spontane uitdrukkingen van het gezicht zoals fronsen, de wenkbrauwen of de mondhoeken reageren dan niet meer op de gevoelde emotie.  Lichaamstaal en gezichtsexpressies zijn spontane reacties van het lichaam, ze zijn direct en nauwelijks te onderdrukken. Als je dit proces zou proberen te controleren of met botox te behandelen, wordt de natuurlijke communicatie van het lichaam verstoord. Zodra lichaamstaal en dus ook gezichtsexpressie niet in overeenstemming is met intentie, emotie of het gesproken woord spreken we van incongruentie.

Van iemand die met botox in zijn/haar gezicht is behandeld kun je met recht zeggen dat hij een soort masker draagt. Hij/zij kan immers niet meer  -al of niet tijdelijk-  over de expressie beschikken die hem van nature zijn meegegeven. Neem bijvoorbeeld de rol van de wenkbrauwen wanneer deze zijn behandeld. Normaal gesproken bewegen deze onophoudelijk tijdens een gesprek om betrokkenheid uit te drukken of attentie te vragen.  Zo ook zijn, naast de handen, de mondhoeken, het voorhoofd (fronsen), de tong, lippen en de ogen een welkome bron van informatie die de ander duidelijk maakt wat we bedoelen. Dit proces verstoren is een aanslag op het communicatieve vermogen, ook al druk je je woordelijk goed uit. Het is -tenzij je de persoon vóór de behandeling niet kende- dan ook belangrijk je af vragen of je relatie er tegen bestand zal zijn:  je zult het met minder zichtbare spontane reacties, en daarmee minder transparante communicatie moeten doen…

Gezichtsspieren zitten dichtbij de hersenen en reageren daardoor zeer snel op prikkels vanuit de hersenen. Als we de ander aankijken letten op alles wat er in het gezicht beweegt om de ander beter te begrijpen, maar vergeet daarbij niet dat ook het lichaam veel informatie verschaft… Het is ondoenlijk om controle uit te oefenen over alle lichaamsbewegingen (=communicatie). Het hele lichaam is sensorisch en staat in verbinding met de hersenen via het zenuwstelsel. Een fenomeen bijvoorbeeld is wanneer het zómaar ‘ergens’ op het lichaam kan gaan kriebelen als je in gesprek bent. Onuitgesproken gedachten en de plek waar het kriebelt zijn nauw met elkaar verbonden. Middels het zenuwstelsel is dit één van de meest transparante manieren waarop het lichaam zich uit. Maar daarover meer in een volgende post!

Meer :  bekende filmsterren  of nederlanders met plastische chirurgie.