De stand van je hoofd tijdens een gesprek kan al veel verduidelijken over je relatie met de ander. De normale positie van het hoofd is ‘neutraal’ en rechtop. Als je tijdens een ontmoeting of gesprek je hoofd naar achteren kantelt en je kin toont kan dit hautain of minachtend overkomen. Je kijkt vanuit deze positie letterlijk op de ander neer maar als je je hoofd naar beneden buigt duidt dit weer op onderdanigheid. Daarom noemen we dit de hiërarchische stand van het hoofd.
bij het troosten van een kind…
In lichaamstaal zijn de hoofdhoudingen een belangrijk onderdeel in de analyse en interpretatie van lichaamstaal. De verschillende combinaties die het hoofd onbewust aanneemt geven onherroepelijk weer hoe iemand tegenover je staat. Op bijgaande foto zien we de empathische stand van het hoofd. Deze laterale stand is ook te zien wanneer we het niet eens met de ander zijn, maar we buigen het hoofd dan de andere kant op.
Laterale houding: de as van empathie
Een derde mogelijkheid van het hoofd is de roterende as, waarbij we het hoofd naar rechts of links draaien, zoals bij het ‘nee’-schudden. De beweging geeft weer met welk oog we de ander aankijken. Hoewel we denken dat we de ander met twee ogen aankijken kunnen we zien dat dit toch niet helemaal waar is… Omdat onze hersenen eigenschappen hebben die er voor zorgen dat onze rechter-hersenhelft de linker kant van het lichaam aanstuurt en andersom heeft dit consequenties voor de manier waarop iemand je aankijkt.
De meest evidente combinaties van het hoofd (draaien, kantelen of te verheffen/buigen) geven betekenis aan de achterliggende attitude met de daarbij behorende emotie. In mijn colleges op de universiteit geef ik studenten opdracht plaatjes te herkennen van hoofdhoudingen zonder te kijken naar de gezichtsexpressie. De studenten (in groepjes van drie) raden dit in het algemeen redelijk snel hoewel het moeilijk is, daar de stand van het hoofd zo snel verandert en onafhankelijk is van de (gezichts-)expressie die er -bewust of onbewust- bij getoond wordt.
© Gérard Stokkink
Gerard Stokkink, expertise, lecturer, docent non verbal communication.
alles over lichaamstaal 
De universele manier waarop mensen hun hoofd bewegen is geheel onbewust en is daarmee niet afhankelijk van cultuur of ras. De betekenis ervan kan echter subtiel per cultuur verschillen. Zo is het in sommige (sub-)culturen onbeleefd om elkaar in de ogen te kijken waarbij het hoofd wordt gebogen als uiting van onderdanigheid.
LikeLike
Voor welke talen geldt dit? Net als een taal, hoort lichaamstaal bij de groep die die taal spreken. Wat in een westers land als onbeschofte lichaamstaal kan gelden, zal in een niet-westers land als zeer beschaafd en beleefd beschouwd worden. In sommige culturen is het hoogst onbeleefd een cadeau meteen uit te pakken (dat zou staan =voor hebzucht en controle of het cadeau wel groot genoeg is). In andere culturen is het juist zeer onbeleefd een cadeau niet meteen, waar de schenker bij staat, uit te pakken. Wat een desinteresse en ondnakbaarheid toont de ontvanger door het cadeau ongeopend bij de andere cadeaus te leggen. Dus de vraag is: voor welke groep (taal, cultuur) is bovenstaande lichaamstaal van toepassing?
LikeLike