Wat maakt de goede leugenaar?

Het vertellen van een leugen wordt meestal geassocieerd met twee verschillende emoties: schuldgevoel en angst. Een leugenaar zou zich schuldig voelen of bang niet geloofd te worden. Goede leugenaars zorg er echter voor dat ze zich gedragen in overeenstemming met wat anderen denken over het gedrag van waarheid-vertellers om te voorkomen dat men ze aanziet voor een leugenaar.

Goede leugenaars ervaren geen sterke gevoelens van schuld en angst. Bijvoorbeeld manipulators zoals mensen met een hoge machiavellisme of sociale handigheid.  Voor hen is liegen een normale en aanvaardbare manier om hun doel te bereiken. Interpersoonlijk zijn manipulatoren sluw, vaak zelfs zeer intelligent!  Ze zullen niemand anders misbruiken in de wraak bij hun slachtoffer en niet vals spelen als ze daarbij gepakt worden. In gesprekken hebben ze de neiging te domineren en lijken ontspannen, zijn getalenteerd en vol vertrouwen. Ze zijn vaak meer geliefd dan mensen met weinig manipulatieve vaardigheden.

Angst en liegen

Angst hangt af van hoe goed de leugenaar denkt dat hij of zij is in liegen. Een leugenaar voelt zich niet schuldig als hij of zij van mening is dat de leugen moreel gerechtvaardigd is. Noch zal een leugenaar zich schuldig voelen als hij gelooft dat het legitiem is om te liegen. Een leugenaar zal zich ook minder schuldig voelen als hij denkt dat de negatieve gevolgen niet ernstig zijn voor de persoon die hij dupeert. Minder intelligente mensen vinden het moeilijker om te liegen. Vooral verbaal bekwame mensen, zoals manipulators en acteurs, is het makkelijker om te liegen. Wanneer een leugenaar negatieve feedback krijgt, verbaal of non-verbaal, zal een leugenaar zijn (evt.) ongeloofwaardige gedrag aanpassen om die vermoedens te verminderen.

Strategieën bij het liegen

Vertellers van de waarheid hebben een andere strategie dan leugenaars. De meest voorkomende verbale strategie bij waarheid-vertellers is het vertellen van het ‘echte’ verhaal. Goede leugenaars weten dat en zijn eerder geneigd om hun leugen een draai te geven, gebaseerd op eigen ervaringen aangedikt met kritieke details. Deze eigenschappen zijn inherent aan de persoonlijkheid en het acteurstalent van de leugenaar.

Het decoderen en correct interpreteren van subtiele non-verbale signalen bij de gesprekspartner is een bijzonder nuttige vaardigheid die we kunnen aanleren met hulp van de methodiek binnen synergologie® om authenticiteit van controle te onderscheiden.